سؤال: آیا امام علی(ع) با خلیفه اول بیعت نمود؟
جواب: در این که موضع على (علیه السلام) در برابر خلیفه نخست و تصمیمى که در سقیفه بنى ساعده گرفته شد چه بوده است، در میان مورّخان و محدّثان گفتگوست. دانشمندان و علماى شیعه و اهل سنت در این مسأله اتفاق نظر ندارند. شارح بحرانى مى گوید: غالبِ علماى شیعه را عقیده بر این است که على (علیه السلام) از بیعت با خلیفه نخست خود دارى کرد و گروهى از بنى هاشم نیز در این مسأله با او هم صدا بودند، ولى سرانجام گروهى آمدند و آنها را به اجبار نزد ابوبکر بردند و امام (علیه السلام) و سایر بنى هاشم، از روى اکراه بیعت کردند.
مطابق قول دیگر امیرمؤمنان على (علیه السلام) در خانه ماند و بیرون نیامد. آنها نیز چون احساس کردند که او تنها است و اقدامى ضد آنان نمى کند، از آن حضرت صرف نظر کردند.
در اینجا نظر دیگرى است که غالب محدّثان اهل سنّت طرفدار آن هستند و آن این که امام (علیه السلام) شش ماه از بیعت خوددارى کرد تا فاطمه زهرا (علیها السلام) بانوى اسلام دیده از جهان بربست. بعد از آن آمد و از روى اختیار بیعت کرد.
مرحوم شرف الدّین در المراجعات، در اینجا تحلیل جالبى دارد. خلاصه آن این است که: امام (علیه السلام) مى خواست از یک سو حقِّ مسلّم خود در خلافت، و نص و وصیت پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) را محترم بشمارد و از سوى دیگر، به منافقان و بد اندیشان ـ که براى محو اسلام، در کمین نشسته بودند و اختلافات مهاجران و انصار نیز، زمینه را براى قدرت نمایى آنان فراهم مى ساخت ـ مجالِ عرضِ اندام ندهد. به همین دلیل مدتى از بیعت خوددارى کرد تا مسأله نخست، یعنى (مقامِ خلافت و امامت او)، تثبیت گردد و سپس براى حفظ اسلام و دفع شرّ منافقان، اقدام به بیعت کرد تا مسأله دوم روى ندهد.(1)
در بعضى از فرازهاى نهج البلاغه نیز اشاره اى به این معنا دیده مى شود.(
نظرات شما عزیزان:
نوشته: m.r در: سه شنبه 25 بهمن 1390برچسب:, |
|
تبادل
لینک هوشمند
